ThePostOnline

Hongaarse democratie: 1989 – 2010

22-12-2010 14:00

In 1848 was er ook in Hongarije een revolutie. Tegen de Oostenrijkers, tegen de onvrijheid. Het manifest dat de revolutionaire Hongaren met zich meedroegen bestond uit twaalf punten. Het eerste punt was persvrijheid en dat is helaas nog steeds relevant. Viktor Orbán gaat vrolijk door met het herinstalleren van een dictatuur in Hongarije. De omstreden mediawet heeft in ieder geval wat internationale aandacht gekregen, maar die is er al doorheen. In de grondwet zelfs. Hele dikke boetes voor “immoreel gedrag” van de media, een Mediaraad die door de regering wordt aangesteld, het kan gewoon in de Europese Unie. Regeringspartij FIDESZ heeft echter nog meer verrassingen in petto.

The Economist heeft een mooi plaatje wat de FIDESZ tot nu toe al gedaan heeft. Ze vergeten echter iets heel belangrijks: het aanpassen van de kieswet. Nog voor de lokale verkiezingen (12 oktober) bedacht FIDESZ een nieuwe kieswet. De essentie daarvan is dat het aantal gemeenteraadsleden overal werd teruggebracht en dat het moeilijker werd mee te doen voor kleine partijen en maatschappelijke groeperingen. Dat mag nog best, maar elke regering die de kieswet verandert is verdacht. Zeker als het nét voor de verkiezingen is, als je zelf heel hoog staat in de peilingen. Daardoor krijg je de facto overal in het land een ruime meerderheid.

Op de laatste dag voor het kerstreces had FIDESZ nog ene leuke verrassing. In Hongarije hebben ze iets als een ‘Begrotingsraad’. Een instantie die aanbevelingen doet aan het parlement (en de regering) over de begroting. Een soort CPB meets Raad van State, maar dan klein. De leden daarvan werden via een een ingewikkelde procedure door de president en door de president van de Hongaarse bank aangewezen, en vervolgens door het parlement goedgekeurd. Dat lijkt een mooie balans tussen verschillende takken van de overheid. Via een doortrapte truc, middels een amendement op de gezondheidszorgbegroting, zal per 1 januari het hoofd van die dienst,  György Kopits, weggebonjourd zijn. Hij stelde teveel vragen bij de begroting van de regering en dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn. Net zoals het niet de bedoeling is dat er gestaakt wordt de komende maanden, als Hongarije EU-voorzitter wordt (met al thema ‘grondrechten’ notabene) . Een amendement om staken moeilijker te maken voor (semi-)ambtenaren lijkt in de maak te zijn.

Grijpt de EU in?
Hongarije is dus heel snel aan het afzakken naar twijfelachtige schijndemocratie. D66 en GroenLinks gaan vragen stellen over de mediawet. GroenLinks wil zelfs dat de Europese Commissie een procedure opent waarmee Hongarije officieel ervan verdacht wordt de mensenrechten te schenden. Heel verstandig. Want Orbán en de zijnen die stoppen nog niet: een hele nieuwe grondwet komt eraan in het voorjaar, die ze zonder problemen kunnen aannemen met hun tweederdemeerderheid. Oh ja, het CDA gaat ook vragen stellen in het Europees Parlement. Maar ja, die zijn van de Europese Volkspartij. De Europese Volkspartij, die een uitspraak van het Europees Parlement tegen Berlusconi tegenhield en waar FIDESZ ook deel van uitmaakt. Dat is dus voor de grap. Dat past dan wel weer bij het Hongarije onder Orbán.