ThePostOnline

Analyse: Verlos ons van de kleine lijsttrekkers

08-06-2010 10:43

Nog nooit heeft De Jaap u zoveel unieke content aanboden: maar liefst zeven interviews met kleine partijen die meedoen aan de verkiezingen van morgen. Dit alles onder het motto: ook de grootste idioten van Nederland hebben recht op aandacht.

Ik zal het eerlijk toegeven: ik ben ook zo’n idioot geweest. Met een vriend en vriendin wilde ik in de studentenraad van onze faculteit. Dat deden we door voor de studentenraadsverkiezingen een partij op te richten voor onze opleiding Communicatiewetenschap. Onze studie was verreweg de grootste van de faculteit, en dus we dachten een monsterzege te behalen. Onze partij had veel plannen over onze opleiding. Daar ging de Studentenraad niet over, en bovendien wisten we dat al onze plannen te duur en dus onuitvoerbaar waren, maar dat maakte ons niets uit, want we haalden twee zetels. We voelden ons belangrijk en interessant. In de media kwamen we niet, maar dit was toch ‘ons moment’ om boven de grijze massa uit te stijgen.

Stomme ideeën
De Jaap heeft afgelopen week het bewijs geleverd: het niveau van de splinterpartijen is hetzelfde. Het enige verschil is dat het niet onervaren studenten, maar gewone burgers met stomme ideeën zijn. Een korte samenvatting. ‘Heel Nederland’ wil het volk weer gaan vertegenwoordigen, omdat Den Haag niet luistert. ‘Nieuw Nederland’ heeft een plan voor Nederland en wil problemen op een creatieve manier te lijf gaan. De Piratenpartij is voor een vrije informatiesamenleving. De Partij voor Mens en Spirit wil dat de politiek weer ten dienste staat van de burger. Lijst 17 wil alle maatregelen die jongeren financieel treffen tegenhouden. Partij Één wil vernieuwing tot stand brengen zodat burgers meer initiatieven kunnen nemen, en de Evangelische Partij wil het goede voor het land kiezen.

Er zijn eindeloos veel redenen waarom al deze partijen totaal overbodig zijn. Hun plannen zijn vaak supervaag, onuitgewerkt en algemeen. Vaak gaan ze over zaken waar de politiek niet over gaat, zoals het aanspreken van de talenten van iedereen of het terugbrengen van spiritualiteit in de samenleving. Dit zijn zaken waar je een clubhuis voor opricht, misschien een stichting, maar geen politieke partij. In veel gevallen zijn de ideeën ook nauwelijks te onderscheiden van bestaande partijen, zoals de Partij voor de Dieren die ook meer aandacht voor duurzaamheid wil, de PVV die ook naar ‘de burger’ ‘luistert’ en de PvdA die ook wil dat mensen hun talenten ontplooien. En als de ideeën van splinterpartijen onderscheidend zijn, zijn dit extreme details. Zo wil de Evangelische Partij euthanasie ongetwijfeld ‘nog harder’ tegengaan dan de ChristenUnie.

Succesfactoren
Het oprichten van een politieke partij is een groot goed, en dus moeten burgers vooral zelf partijen starten. Lokaal bestaan er succesvolle voorbeelden van, zoals Echt voor Albrandswaard, Ons Nieuw Spijkenisse en Leefbaar Rotterdam. Nieuwe lokale partijen zijn alleen succesvol als ze een programma hebben wat aansluit bij wat grote groepen kiezers willen en als dat programma nog niet door bestaande partijen wordt aangeboden. Bij geen van deze partijen is daar sprake van. Ze maken de politiek alleen maar ingewikkelder. Want ondanks grote programmatische overeenkomsten kunnen Mens en Spirit, Heel Nederland, Partij Één en Nieuw Nederland kennelijk niet fuseren.

En waarom kunnen ze dat niet? Omdat je dan als lijsttrekker geen eigen lijst meer hebt, niet meer met je hoofd in een YouTube-filmpje voorkomt en omdat je aansluiten bij een grotere partij natuurlijk geen recht doet aan jouw ‘unieke ideeën’. Na al die jaren van machteloos aan de zijlijn staan, lonkt nu de aandacht van de serieuze media en dat moment willen deze lijsttrekkers zichzelf niet ontzeggen. Ze halen er geen zetels mee en dat weten ze zelf ook wel, maar ze zijn in ieder geval een keer met hun hoofd op televisie geweest. Als u morgen nou echt niet weet waarop te stemmen, en u overweegt deze idioten… stem dan gewoon niet.

Chris Aalberts is docent en onderzoeker politieke communicatie (www.chrisaalberts.nl)